นิทรรศการภาพถ่าย “หลังรอยยิ้ม” เพื่อเรียนรู้ความเป็นมนุษย์ของผู้คนในพื้นที่ความขัดแย้ง และการใช้ความรุนแรงในชายแดนใต้ ถ้าเข้าใจความเจ็บปวดและสูญเสีย ก็จะเข้าใจว่าเราขัดแย้งกันเรื่องใดกันอยู่ จัดขึ้นที่ Makhampom Art Space อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ พฤษภาคม – สิงหาคม 2560
ถ้าเราคิดว่าเราไม่เกี่ยว เราทำอะไรไม่ได้ มันก็จะไม่มีจุดเริ่มต้น จริงๆ ส่วนหนึ่งก็เป็นอย่างนั้นด้วย ด้วยความที่เราทำงานอยู่ในระบบจำกัด ทำกับคนที่ไม่ค่อยเยอะ แล้วโรคของเราก็เป็นโรคเฉพาะด้วย คือถ้าเทียบกับแพทย์นะ แพทย์จะสัมผัสโรคที่ภาพรวม แต่เราอยู่แค่ช่องปากเล็กๆ จึงรู้สึกเป็นข้อจำกัดส่วนตัว พยายามช่วยๆ ดึงกันออกมา
ไม่ว่าอีก 5 ปี 10 ปี หรือ 20 ปี ประชาชนสามจังหวัดชายแดนใต้ก็ยังคงเฝ้ารอที่จะเห็นความสงบสุขบังเกิดขึ้นไม่วันใดก็วันหนึ่ง ตราบใดที่ยังมีความหวังและไม่สิ้นศรัทธาต่อกระบวนการพูดคุยสันติภาพไปเสียก่อน
กับความผิดพลาดของกระบวนการยุติธรรมจะด้วยความประมาทไม่รอบคอบ หรือความตั้งใจบิดเบือนรูปคดี สิ่งหนึ่งที่ต้องยอมรับคือตาชั่งวัดความถูกผิดของไทยค่อนข้างมีปัญหา ราวกับไม่มีการตรวจค่าความแม่นยำมานานแรมปี
บอกไม่ได้หรอกว่า ณ วันไหนเรียกว่าปฏิรูปการศึกษาสำเร็จ มีแต่ว่าจะทำให้มันดีขึ้นได้อย่างไร ทำให้เรื่องนี้ได้รับการแก้ปัญหาไปได้อย่างไร ทำให้มันขยับไปได้อย่างไร การบอกว่า เอ้า! ปฏิรูปสำเร็จแล้ว ไม่มีครับ แล้วภาพนั้นก็ไม่มีด้วย คำว่าความสำเร็จของการปฏิรูปอยู่ตรงไหน ไม่มีใครบอกได้
ทั้ง 2 กระทรวงทำงานคัดง้างกันเอง เป้าหมายการทำงานและความเชื่อก็ต่างกันสิ้นเชิง กระทรวงสาธารณสุขต้องการให้คนมีสุขภาพดี แต่กระทรวงพาณิชย์เน้นเรื่องการค้า ส่งเสริมแบบไหนก็ได้ให้ประเทศมีกำไรมากๆ รวมถึงให้มีการจดสิทธิบัตรเยอะๆ
ต้องแก้ปัญหาตั้งแต่กระบวนการในการออกแบบ ปัญหาที่เกิดขึ้นมีตั้งการการก่อสร้างและการบริการ ระบบต้องเอื้อให้ทุกคนเดินทางได้ด้วยตนเองมากที่สุด ต้องเข้าใจอย่างแท้จริงและใส่ใจมองปัญหา
บนเส้นทางที่แตกต่างหลากหลายนี้ พวกเขาแต่ละคนไม่ได้เดินเพียงลำพัง พวกเขามีเพื่อน เครือข่าย สหวิชาชีพต่างๆ เหล่านี้ ต่างมีเป้าหมายเดียวกัน นั่นคือการสร้างความเปลี่ยนแปลงต่อคนจำนวน ‘มาก’
